Πρόγραμμα INCREdible: Δίκτυα καινοτομίας για τα προϊόντα του δάσους

Σύμφωνα με τον ορισμό της Οργάνωσης Τροφίμων και Ενέργειας του ΟΗΕ (FAO, 1999), τα Μη Ξυλώδη Δασικά Προϊόντα είναι προϊόντα βιολογικής προέλευσης που δεν αφορούν στο ίδιο το ξύλο και προέρχονται από δάση, άλλες δασικές εκτάσεις ή αγροδασικά συστήματα. Τυπικά παραδείγματα είναι τα μανιτάρια και οι τρούφες, προϊόντα από το φλοιό δέντρων, όπως ο φελλός, καρποί όπως κάστανα και βελανίδια, φρούτα του δάσους, βότανα, αρωματικά φυτά, μέλι, κτηνοτροφικά φυτά και άλλα προϊόντα που σχετίζονται με την κτηνοτροφία.

Στη Μεσόγειο, τα μη ξυλώδη δασικά προϊόντα αποτελούν ένα σύνολο παραδοσιακά συλλεγόμενων προϊόντων από τα δάση, τα οποία σήμερα, με τρόπο δυναμικό, ξαναβρίσκουν το δρόμο για την κουζίνα μας και πληθώρα άλλων εφαρμογών. Το γεγονός αυτό ώθησε ερευνητές από οκτώ χώρες της Μεσογείου, με συντονιστή το Μεσογειακό Τμήμα του Ευρωπαϊκού Δασικού Ινστιτούτου (EFIMED – Mediterranean Regional Office of the European Forest Institute), να συνεργαστούν για το ερευνητικό έργο INCREdible (Δίκτυα Καινοτομίας για τον φελλό, το ρετσίνι και εδώδιμα προϊόντα της Μεσογειακής λεκάνης). Το έργο έχει τριετή διάρκεια και χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα HORIZON 2020 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Από την Ελλάδα, συμμετέχει το Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (στο δίκτυο για τα μανιτάρια και στο δίκτυο για τα αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά).

Το έργο INCREdible έχει σκοπό να στηρίξει συνέργειες μεταξύ της έρευνας και της επιχειρηματικής καινοτομίας για υπηρεσίες σχετικές με τα μη ξυλώδη δασικά προϊόντα στη Μεσόγειο. Προς την κατεύθυνση αυτή, προάγει τη γνώση και τη συνεργασία μεταξύ διαφόρων κοινωνικών εταίρων, στηρίζοντας καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες και ενισχύοντας τη διάδοση της τεχνογνωσίας σε αγροτικές περιοχές, με σκοπό την ανάπτυξη ολοκληρωμένων οικονομικών στρατηγικών. Απευθύνεται επίσης στο ευρύ κοινό, διαδίδοντας το μήνυμα ότι τα δάση τα οποία οι τοπικές κοινωνίες διαχειρίζονται με βιώσιμο τρόπο, μπορούν να αποτελέσουν πλουτοπαραγωγικό πόρο, παράγοντας ποικίλα δασικά προϊόντα. Η κοινωνικο-οικονομική δραστηριότητα στα δάση της Μεσογειακής λεκάνης συμβάλλει επίσης στην πρόληψη των πυρκαγιών.

Το INCREdible οργανώνει δίκτυα καινοτομίας (iNets) για πέντε σημαντικά για τη Μεσογειακή λεκάνη προϊόντα: φελλό, καρπούς και φρούτα του δάσους, ρετσίνι, μανιτάρια, καθώς και φαρμακευτικά και αρωματικά φυτά. Κάθε δίκτυο συγκεντρώνει και κοινωνεί τις καλύτερες πρακτικές που σχετίζονται με την παραγωγή, τη μεταποίηση και το εμπόριο, ενισχύοντας ερευνητικές προοπτικές και πρακτικές εφαρμογές.

Περισσότερες πληροφορίες για το έργο και τις συναντήσεις που οργανώνει: https://www.incredibleforest.net,   http://www.efimed.efi.int/portal/projects/incredible.