Τα μικροκαταφύγια μπορούν να αμβλύνουν τους κινδύνους εξαφάνισης των ειδών

Tα αποτελέσματα έρευνας που δημοσιεύτηκε το 2018 στο επιστημονικό περιοδικό Nature Climate Change, παρέχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η μικροτοπογραφία μπορεί να συμβάλλει στη δημιουργία μικροκαταφυγίων για είδη που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν από μία περιοχή λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Αναζητώντας αποτελεσματικές στρατηγικές προστασίας της βιοποικιλότητας από την κλιματική αλλαγή, οι ειδικοί διερεύνησαν αν η ποικιλότητα της τοπογραφίας (μικροανάγλυφο) μπορεί να δημιουργήσει μικροκλιματικές συνθήκες ικανές να σχηματίσουν μικροκαταφύγια ειδών. Αυτό έχει ήδη συμβεί σε άλλες περιόδους κλιματικών μεταβολών, αλλά η δυνατότητα να εμφανιστεί το ίδιο φαινόμενο κατά τη διάρκεια μιας ανθρωπογενούς μεταβολής δεν έχει διερευνηθεί επαρκώς. Προσπαθώντας να δώσουν απάντηση στο ερώτημα, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν έναν τεράστιο όγκο δεδομένων για την παρουσία 430 ειδών φυτών και εντόμων στην Αγγλία, τα οποία θεωρούνται απειλούμενα με εξαφάνιση ή παρουσιάζουν σοβαρό περιορισμό της εξάπλωσής τους λόγω της κλιματικής αλλαγής. Χρησιμοποιήθηκαν, επίσης, δεδομένα από τη Μετεωρολογική Υπηρεσία της Μεγάλης Βρετανίας. Από την ανάλυση των στοιχείων, προέκυψε ότι ο ρυθμιστικός ρόλος της ποικιλότητας του μικροκλίματος που οφείλεται στην τοπογραφία, ήταν ισχυρότερος για τα είδη που κινδυνεύουν περισσότερο από την αύξηση της θερμοκρασίας και διαβιούν στις περιοχές όπου έχει παρατηρηθεί μεγαλύτερη αύξηση της θερμοκρασίας. Ο κίνδυνος εξαφάνισης, σε αυτές τις περιπτώσεις, μειώθηκε κατά 22% για τα φυτά και κατά 9% για τα έντομα.

Ωστόσο, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η τοπογραφική ποικιλότητα δεν μπορεί να αποτελεί πηγή εφησυχασμού. Υπάρχει ανάγκη εντοπισμού, προστασίας και ορθής διαχείρισης τέτοιων μικροκαταφυγίων, ώστε να μπορούν να αποτελούν ένα από τα έστω βραχυπρόθεσμα μέσα προσαρμογής της διατήρησης της φύσης στην κλιματική αλλαγή.